Arslantepe Açık Hava Müzesi – Malatya
2014 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi geçici listesine alınmış olan Arslantepe Höyüğü 26 Temmuz 2021 tarihinde Çin’in ev sahipliğinde yapılan UNESCO 44. Dünya Miras Komitesi toplantısında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alındı. Malatya’nın 7 kilometre kuzeydoğusunda, Fırat Irmağı’nın (Karakaya Baraj Gölü) batı kıyısı yakınındaki Orduzu Mahallesi’nde yer alan Arslantepe Höyüğü’nün Kültür Dolgusu 30 metre yüksekliğindedir. MÖ 5000 yıllarından MS 11’inci yüzyıla kadar yerleşim görmüştür. MS 5-6 yüzyıllar arasında Roma köyü olarak kullanılmış ve daha sonra Bizans Nekropolü (mezarlık) olarak yerleşimini tamamlamıştır.
Höyükte yapılan kazılar sonucunda; Geç Hitit Dönemi iki aslan heykeli ile kral Tarhunza’nın heykeli ve bu dönemdeki sarayın duvarlarını üzerine Hitit sanatını, dinini yansıtan çok sayıda taş levha (ortostat) bulundu. Aslan ve kral heykelleri ile bu eserler 1930’lu yıllarda Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi‘ne götürülmüştür ve halen orada sergilenmektedir. Ancak Kralı Tarhunza ile iki aslan heykeli ve duvar kabartmalarının aynı malzemeden yapılmış birebir kopyaları müzenin girişine yerleştirilmiştir.
MÖ 3300-3000 yıllarına ait bir kerpiç saray, MÖ 3600-3500’lere ait tapınak, iki bini aşkın mühür baskısı, kaliteli metal eserler bulunmuştur. Elde edilen veriler göstermektedir ki o dönemde Arslantepe, aristokrasinin doğduğu ve ilk devlet şeklinin ortaya çıktığı resmi, dini ve kültürel bir merkezdir.
Saray kompleksinde arsenikli bakır alaşımlı, gümüş kakmalı dünyanın şimdiye kadar bulunabilen ilk kılıçları ile sarayın hemen yanında MÖ 2900 yılına tarihlenen önemli bir kişinin (belki bir kralın) mezarı da ortaya çıkarılmıştır. Mezardaki zengin ölü hediyeleri ve mezarı kapatan taş kapak üzerinde bulunan kurban edilmiş 4 genç insan cesedi, bu mezarın bir kral mezarı olduğunu düşündürmektedir
