Haleplibahçe Mozaik Müzesi

Haleplibahçe Mozaik Müzesi 6.000 metrekare genişliğe sahip ve 82 m çapı ile Türkiye’nin kolonsuz geçilen en büyük yapılarından biridir.

 

Fotoğraf: Official Turkish Museums

 

Haleplibahçe Mozaik Müzesi’nde Haleplibahçe’de ortaya çıkan mozaikler insitu sergilenmektedir.

 

Fotoğraf: Official Turkish Museums

 

 

 

Kazıda bulunan amazon betimleri nedeniyle bu villanın adı “Amazonlar Villası” olarak adlandırılmıştır.

 

Fotoğraf: Halepli Bahçe Müzesi

 

Amazonlar Villası, simetrik yerleştirilen iki iç avlu arasında yer alan dikdörtgen planlı büyük bir salonun etrafına dizilen odalardan oluşur. Girişi doğudan olup, planı doğu-batı doğrultusunda ters “T” biçimindedir.

 

Fotoğraf: Official Turkish Museums

 

Villanın ön avlusundan iki yanı apsisli koridora, buradan da ana salona geçilir. Girişin karşısındaki dikdörtgen planlı odanın tabanında, “Avlanan Amazonlar” mozaiği yer almaktadır. 

 

 

Şanlıurfa’dan yurt dışına kaçırılmış olan Orfeus Mozaiği, Dallas Sanat Müzesi’nden önce, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne, daha sonra da Şanlıurfa’ya getirilmiştir. Panoda Frig başlıklı ozan Orfeus sağa dönük oturarak lir çalmaktadır.

 

Fotoğraf: Haleplibahçe Mozaik Müzesi

 

Solunda etçil hayvanlardan aslan, ayı, leopar ve domuz, sağında otçul hayvanlardan dağ keçisi ve at, sol üst köşede ise kuşlar, onun çaldığı liri dinlemektedir. Dikdörtgen panoda Süryanice yazının yer aldığı mozaik, bir zamanlar bir kaya mezarının tabanını süslemekteydi. Orfeus Mozaiği, Edessa/Urfa mozaikleri içinde en eski tarihli (MS 194) mozaik olmasının yanı sıra, mozaikte sanatçı Bar Saged adının olması nedeniyle de oldukça önemlidir.

 

 

Mozaikte; Amazonlar Villası’nın kurucu ve koruyucu tanrıçası Ktisis büstü betimi yer alır. Başının üstünde inci ve altın görünümlü taşlarla süslenmiş bir taç tasvir edilmiştir. Küpesi de benzer teknikte yapılmış olup, altın halkalı ve oval inci görünümlüdür.

 

Fotoğraf: Official Turkish Museums

 

Boynunda sarı, yeşil ve kahverengi taşlarla süslü gerdanlık yer alır. Ktisis, iki elinin parmaklarıyla göğsünün üstünde gri renkli ölçü aleti tutar. Bu ölçü aleti Roma ayak ölçüsü olup, yaklaşık 29.7 cm’dir. Sarı pelerin ve gri stola giysilidir.

 

Fotoğraf: Haleplibahçe Mozaik Müzesi

 

Ktisis’in her iki tarafında omuz hizasında yeşil örtülü payeler tasvir edilmiştir.

 

 

Villanın salonunu süsleyen dikdörtgen ana panoda, Akhilleus’un hayatından kesitler betimlenmiştir.

 

Fotoğraf: Haleplibahçe Mozaik Müzesi

 

Bunlar sırasıyla, dadı kucağında bebek Akilleus, anne Thetis’in Akhilleus’un topuğundan tutarak ölümsüz olması için onu Styks Irmağı’na daldırması, Genç Akilleus’un annesine vedası, Akhilleus’un ömür ipliğini büken kader tanrıçaları Moira’lar, Akhilleus’un bilge at adam Kheiron tarafından eğitilmesi ve Akhilleus’un Troia Savaşı’na gidisini üzgün gözlerle izleyen Thetis betimleridir.

 

Fotoğraf: Haleplibahçe Mozaik Müzesi

 

Panoyu çevreleyen bordürde saz çalan figürler, çiftlik evi, koşan, duran ve otlayan atlar ile koyun ve boğa betimleri yer almaktadır.

 

Fotoğraf: Haleplibahçe Mozaik Müzesi